Dageraad fenomeen

Dawn of Dageraad fenomeen

Het dageraadfenomeen, ook wel het dageraadeffect genoemd, is de term die wordt gebruikt om een abnormale vroege stijging van de bloedsuikerspiegel (glucose) in de ochtend te beschrijven. Dit stijging is meestal tussen 02.00 en 08.00 uur bij mensen met diabetes. Het dageraadfenomeen verschilt met het chronische Somogyi-rebound effect dat het dageraadfenomeen niet ontstaat als gevolg van een doorgemaakte hypoglycemie.

Cortisol

Men denkt dat het optreedt als gevolg van tijdelijke verhoging van serumcortisol, epinefrine en noradrenaline in combinatie met de overgang van slapen naar wakker zijn. Het dageraadfenomeen is een normale fysiologische reactie en vereist geen medicatieaanpassing bij de meeste diabetici. In de meeste gevallen is het niet nodig om de insulinedosering te wijzigen van patiënten die het dageraadverschijnsel ervaren.

Nacht

Sommige onderzoekers geloven dat de natuurlijke nachtelijke afgifte van de zogenaamde tegenregulerende hormonen - inclusief groeihormoon, cortisol, glucagon en epinefrine - de insulineresistentie verhoogt, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt. Een hoge bloedsuiker in de ochtend kan ook worden veroorzaakt door onvoldoende insuline de nacht ervoor, onvoldoende doseringen voor antidiabetica of consumptie van koolhydraten tijdens of vlak voor het slapengaan.

Controleren

Als je 's ochtends aanhoudend verhoogde bloedsuikerspiegel hebt, zal het controleren (vingerprik of continue via sensor) van jouw bloedsuikerspiegel eenmaal' s nachts - rond 2 uur 's ochtends of 3 uur' s nachts - gedurende meerdere nachten achterelkaar jou en jouw arts helpen bepalen of je het dageraad fenomeen  hebt of dat er een andere is reden voor een verhoogde bloedglucosewaarde in de ochtend.

Overleg

Als de bloedsuikerspiegel te hoog wordt als gevolg van dit dageraadeffect, kunnen de effecten variëren van mild tot een levensbedreigend medisch noodgeval. Overleg altijd met jouw zorgverlener wat te doen.

Gevolg

Een persoon met zeer hoge bloedsuikerspiegels kan mogelijk ketoacidose ontwikkelen, een gevaarlijke ophoping van zuur in de bloedbaan. Ze kunnen het bewustzijn verliezen en een diabetische coma ervaren. Als de persoon ernstige symptomen begint te krijgen, moet iemand de hulpdiensten bellen. Enkele langdurige complicaties van hoge bloedsuikerspiegel zijn:

• cardiovasculaire problemen en een hoger risico op een hartaanval of beroerte
• zenuwschade, met verstrekkende gevolgen
• zicht verlies
• orgaanschade

Voorkomen

Mensen die herhaaldelijk hoge bloedsuikerspiegels ervaren als gevolg van het dageraadfenomeen, moeten een arts raadplegen om deze gevolgen te voorkomen. Het dageraadfenomeen overkomt bijna iedereen met diabetes. Maar er zijn een paar manieren om dit te voorkomen, waaronder:

• Eet geen koolhydraten voordat je naar bed gaat.
• Neem insuline voor het slapen gaan in plaats van eerder op de avond.
• Vraag uw arts over het aanpassen van uw dosis insuline of andere diabetesgeneesmiddelen.
• Gebruik een insulinepomp 's nachts.

Insulinepomp

Pomptherapie kan een methode zijn om het dageraadfenomeen te verbeteren door het verhogen van een basale dosering van de insuline in de periode dat de bloedglucose waarde verhoogt. Voor mensen die het penregime hanteren is aanpassen van de basale insuline lastiger omdat dit langwerkende insuline is en niet alleen werkt op het moment van het dageraadfenomeen.