Diabetes en Humeur

Fysiologisch

Diabetes kan een fysiologische (lichamelijke processen) aandoening zijn, maar het heeft een emotionele impact die nooit moet worden onderschat. Dagelijkse regimes, veranderingen in leefstijl, zorgen over complicaties en andere belangrijke angsten kunnen emotionele stress veroorzaken. Deze stress kan zich uiten in gevoelens van woede, wrok, schuldgevoel en prikkelbaarheid.

Psychologisch

Het is gemakkelijk om te zien hoe deze psychologische aspecten van het beheer van diabetes u emotioneel kunnen beïnvloeden. Echter er zijn meer oorzaken dan alleen de psychologische stress van/over diabetes die de slechte buien veroorzaken. Vooral bij diabetes type 1 kunnen deze stemmingen ook een fysiologische basis hebben.

Energie

Het menselijk brein heeft glucose nodig om te functioneren, en wanneer de glucose in jouw bloed onvoldoende is, hebben jouw hersenen de neiging om 'zwak' te worden. De resulterende stemmingswisselingen zijn te wijten aan de lethargie die uit je hersenen komt en niet de energie krijgt die het nodig heeft. Dit komt omdat het je brein simpelweg ontbreekt qua energie om je humeur te beheersen.

Hypoglykemie

Verder kan hypoglykemie de niveaus van acetylcholine beïnvloeden, een neurotransmitter die verantwoordelijk is voor het overbrengen van signalen tussen hersencellen, met name signalen die psychologische en fysieke functies regelen zoals ademhaling, hartslag en spieren. Dit kan verklaren waarom sommige mensen een licht euforisch gevoel ervaren, vergelijkbaar met licht dronken zijn, wanneer hun bloedsuiker daalt.

Depressie

Omgekeerd heeft teveel suiker in het bloed het negatieve effect dat je hersenen zeer alert worden. Bij mensen met Diabetes type 1 verhoogt een stijging van de suikerspiegel ook het chemische glutamaat in het gebied van de hersenen dat emoties regelt. Glutamaat is in verband gebracht met depressie en deze reactie op verhoogde suikerniveaus komt alleen voor bij mensen met Diabetes type 1. Dit verklaart waarom veel mensen melden dat ze in een erg lage bui zijn die verwant zijn aan een depressie wanneer hun bloedsuikerspiegel stijgt. Als het gedurende een lange periode aanhoudt of vaak voorkomt, kan een hoge bloedsuikerspiegel tot depressie leiden.

Impact

De emotionele impact van Diabetes kan jouw kwaliteit van leven en zelfs jouw fysieke veiligheid in bepaalde situaties aanzienlijk beïnvloeden. Beheersing van jouw emotionele gezondheid is daarom net zo belangrijk als het beheer van jouw diabetes. Gezien het feit dat je humeur kan worden beïnvloed door zowel de psychologische of fysiologische effecten van Diabetes, of soms door beide, is het belangrijk om tegen beide te waken.

Strategie

De strategieën om je stemming te managen die voor jou zullen werken, kunnen net zo snel veranderen als jouw emoties, dus wees voorbereid zodat je meerdere opties hebt om te gebruiken. Enkele voorbeelden zijn:

1. Dagboek of blog over jouw dagelijkse worstelingen als uitlaatklep voor negatieve emoties. Beschrijf daarin je stemmingswisselingen en wanneer je ze hebt om te bepalen welke de belangrijkste zijn.
2. Mediteer en vind tijd om op andere manier te ontspannen.
3. Gooi een overvloed aan humor in je leven.
4. Doe vrijwilligerswerk bij je favoriete goede doel.
5. Volg jouw zelfmanagement plan zorgvuldig op en vermijd plotselinge pieken of dalen in de bloedglucose.
6. Gebruik het soort Flash (FGM) of Continu glucosemonitoringsysteem (CGM) dat aangeeft hoe snel jouw bloedsuiker stijgt of daalt. Dit geeft ook de inzichten wanneer je wat ervaart.
7. Misschien wel de belangrijkste om te noemen: ontwikkel een uitgebreid ondersteuningssysteem. Zoals bijvoorbeeld:

• ervaringsgenoten, zoals Diabetesvereniging Nederland, Bas van de Goorfoundation en/of groepen op social media
• familieleden
• vrienden,
• jouw zorgverleners
• een coach