Inmiddels heb ik ruim 45 jaar diabetes. In die 45 jaar heb ik ook wel eens last gehad van kleinere spuitplekken. Zeker toen ik in de beginjaren gebruik maakte van injectiemateriaal wat nog niet zo ontwikkeld was en er nog niet zoveel bekend was over de oorzaken van de sluitplekken, zijn er bij mij wel wat bultjes ontstaan in mijn bovenbenen en buik. Je ziet ze niet maar je kunt ze wel voelen zitten. Meestal ontzie ik deze plekken om de naald van de pomp te zetten. Dat kon ook altijd wel omdat ik nu een pomp gebruik die ik altijd op een van mijn armen plaats.
Lipodystrofie
Deze spuitplekken, ook wel lipo’s genoemd ontsieren het lichaam en zijn niet goed voor het management van de diabetes. Er zijn twee soorten lipo’s oftewel lipodystrofie. Als eerste de lipoatrofie, waarbij als gevolg van een auto-immuunreactie het vetweefsel verdwijnt, er ontstaan dan kuiltjes. Daarnaast heb je de lipohypertrofie, hierbij is er sprake van verbindweefseling of verdikking in de huid. Deze soort komt vaker voor en ontstaan na het steeds spuiten op dezelfde plek, teveel of te snel insuline in één keer te spuiten, een te lange naald of het vaker dan één keer gebruiken van een naald.
Patchpomp
Ik gebruik sinds 2013 de Omnipod patchpomp, waarbij ik deze patch of pleister met insulinereservoir meestal op de arm plaats. Voor mij is dit een ideale plek omdat hij mij hier niet in de weg zit. Ik stoot het reservoir er niet van af en voor mij een groot voordeel ik heb geen infuusslangetje. De laatste tijd merkte ik dat mijn armen wat rust nodig hadden en ging ik op zoek naar alternatieve locaties voor de patchpomp. Het oppervlak van de armen is niet heel groot en voor wat meer afwisseling moest ik naar een andere plek op mijn lichaam uitwijken.
Prikplaats
In overleg met de verpleegkundig specialist vorige maand heb ik op dat moment gekozen om de pomp in mijn onderbuik te plaatsen. Ik had al meer dan 30 jaar daar geen insuline meer ingespoten met pen of pomp. Tijdens mijn eerste zwangerschap 31 jaar geleden gebruikte ik een insulinepomp met een stalen naald in mijn buikwand. Deze naald veroorzaakte toen een reactie van mijn opgerekte buikwand die helemaal ontstoken raakte aan de binnenkant. Er ontstond snel heel veel striae op mijn buik. In de jaren na deze zwangerschap heb ik de striae altijd vermeden om te spuiten. In het gebied rond littekens of striae wordt insuline niet goed opgenomen. Maar omdat de buik al zo lang rustig was nu wel gekozen voor dit gebied.
Lipohypertrofie
Afgelopen maand werd ik echter ineens opgeschrikt door een enorme verdikking in mijn buik met een vuurrood gevoelig gebied erom heen en nog een kleinere lipo in mijn arm. De harde verdikking in mijn buik was ongeveer 5 bij 5 cm groot en de kleiner in mijn arm ongeveer 1 bij 1 cm. Bij de eerste lipohypertrofie liepen mijn bloedglucoseraardes snel op en begon ik te verzuren. Conclusie de insuline werd niet goed opgenomen en ik moest direct een andere plek vinden voor mijn pomp. Een plek waar de insuline wel goed werd opgenomen. Het is een zeer lastig dilemma, zeker omdat ik gebruik maak van de patchpomp. Je hebt altijd een dikkere bult ergens zitten waar je last van kunt hebben bij het zitten, liggen of je loopt het risico hem er af te stoten.
Roulatie prikplaatsenKiezen
Door nu zorgvuldig te kiezen voor een nieuwe infusieplek kon ik de effecten van de lipohypertrofie minimaliseren en de bloedglucosewaarde beter onder controle houden. Hoewel het nog steeds een uitdaging is om geschikte plekken te vinden, navigeer ik rond de probleemgebieden. Bijvoorbeeld rond de navel echter nu aan de bovenkant van de buik. De insulinepomp blijft een waardevol hulpmiddel in mijn diabetesbeheer, en ik leerde ermee omgaan op een manier die mijn levenskwaliteit verbeterde ondanks de complicaties.
Effect dagelijks leven
De acute lipohypertrofie had een directe impact op mijn dagelijkse leven. De verdikking van de huid belemmerde de opname van insuline, wat leidde tot onvoorspelbare stijging van mijn bloedglucosewaarde. Dit maakte het heel lastig om de bloedglucosewaarde te laten dalen en veroorzaakte een aanzienlijke mate van stress en frustratie.
Experimenteren
Vanwege de lipohypertrofie moest ik mijn aanpak van het gebruik van de insulinepomp aanpassen. Het was essentieel om nieuwe infusieplaatsen te vinden die niet door lipohypertrofie of striae waren aangetast. Dit vroeg om zorgvuldige planning en experimenteren om ervoor te zorgen dat de insuline effectief werd opgenomen en geen verdere complicaties veroorzaakte. Als je de aangetaste plek blijft gebruiken dan wordt de opname van insuline in het bloed onberekenbaar.
Onberekenbaar
Het aangetaste vetweefsel slaat de insuline wel op maar geeft het heel onregelmatig af. Het gevolg is dat je schommelende bloedglucosewaarden hebt. Je hebt echter door de onregelmatigheid van vrijgifte ook een grotere kans op een hypoglykemie. Over het algemeen lijkt het alsof je ongevoeliger bent voor insuline. Omdat de plekken met lipodystrofie minder gevoelig zijn loop je het risico om in een vicieuze cirkel te komen. Immers als het geen pijn doet is het prettiger om daar te spuiten of een naald te plaatsen. Echter de aangetaste plek zal alleen maar verergeren.
Omkeerbaar
Als je de plek met lipodystrofie lang genoeg met rust laat is het mogelijk dat ze verdwijnen. Hiervoor heb je wel geduld nodig, dit kan wel een jaar tot langer duren. Het kan ook zijn dat de lipohypotrofie wel blijft zitten en dan is het dus onomkeerbaar.
Striae no-go
De foto die je hier ziet is niet een foto van mijn buik zo'n 30 jaar geleden, maar hij lijkt er wel behoorlijk op. Nu is mijn buik weer mooi rustig, alleen de verharding zit er nog wel. De actie om de pomp in mijn onderbuik te plaatsen is eenmalig. Gelukkig heb ik nog ruimte boven mijn navel, hier zit geen striae en deze plek is dus wel geschikt om de pomp te plaatsen.
Nieuwe pomp
Op dit moment ben ik aan het nadenken over een vervangende pomp. Ik kom in aanmerking voor een nieuwe pomp nu er weer vier jaar om zijn. Ik heb de afgelopen jaren naar volle tevredenheid gebruik gemaakt van de patchpomp, echter het tij lijkt te keren omdat mijn armen even geen naalden kunnen verdragen op dit moment.
Met of zonder infuusslang
Ben ik nu genoodzaakt om over te stappen naar een pomp met infuusslang? Voor mij was dit al jaren voordat de patchpomp op de markt kwam een reden om geen pomp te willen. Tijdens de zwangerschappen vond ik die infuusslang heel vervelend. Echter de naaldjes van de infuusslang kun je op meer plaatsen kwijt dan de patchpomp. En bovendien zijn de voordelen van een insulinepomp vele malen groter dan het penregime waar ik anders weer naar terug zou moeten.
Rustpauze
In overleg met mijn zorgverlener hebben we even een maand rust ingelast. Even behelpen met de patchpomp op een locatie die wellicht niet even handig is, maar in ieder geval wel rust aan de armen geeft. Daarna ga ik een keuze maken. Kiezen voor de nieuwe Omnipod of een pomp met een infuusslang. Nog steeds twijfel ik wat ik ga doen.
Kiezen voor pomp
Deze keuze voor een pomp was voor mij niet moeilijk. een insulinepomp geeft meer gemak in mijn dagelijks leven. Mijn beslissing om over te stappen naar een insulinepomp werd ingegeven door de wens naar meer flexibiliteit en gemak in mijn diabetesbeheer. De pomp biedt een continue afgifte van insuline, wat mijn dagelijkse injecties overbodig maakte en mij meer vrijheid gaf in mijn dagelijkse activiteiten. Deze technologie verbeterde mijn kwaliteit van leven aanzienlijk en hielp me mijn bloedglucosespiegel beter onder controle te houden.
Flexibeler
Ik werd flexibeler en was veel beter in staat om dingen te doen die ik anders niet aandurfde. Zo was ik in staat dankzij de pomp om te wandelen op de route naar Santiago de Compostela. Ook kan ik nu zonder al te veel problemen spontaan even gaan fietsen of wandelen. Daarbij maak ik gebruik van de mogelijkheid om de pomp eventjes uit te zetten. Bij het penregime was ik niet in staat om de basale insuline die ik al had gespoten uit mijn lichaam te halen, terwijl ik met de pomp de toediening van de basale insuline tijdelijk stop kan zetten.
Overstap
De overstap van pen naar patchpomp in 2013 verliep heel soepel, maar de recentelijke ontwikkeling heeft aan het licht gebracht dat een goeie locatie voor de patchpomp wellicht wat lastiger is. Mijn buik zit vol striae en mijn armen zijn even “naaldmoe”, dus ik moet met mijn naalden uitwijken naar plekken die voor de patchpomp niet altijd even handig zijn. Ik ga nu goed nadenken wat ik wil en wat voor mij het handigst is, wellicht nog in overleg met mijn zorgverlener.
Conclusie
Je ziet zelfs na 45 jaar kan mij een acute lipohypertrofie gebeuren, veroorzaakt door het plaatsen van de naald in een gebied met striae. Achteraf wist ik het wel echter ik had het nog nooit zo ervaren. Door de ervaring weet ik ook dat het me dan ook niet weer zal gebeuren. Door mijn aanpak aan te passen en nieuwe infusieplaatsen te vinden, kon ik echter blijven profiteren van de voordelen van de insulinepomp.
