Staar

Gezichtsvermogen

Staar is een aandoening waarbij de natuurlijke lens van het oog wordt vertroebeld. Het is de meest voorkomende oorzaak van verlies van het gezichtsvermogen bij mensen ouder dan 40 jaar en is ook de belangrijkste oorzaak van blindheid in de wereld. Er zijn meerdere soorten staar zoals:

Achterkant lens

Sub-capsulair staar dat optreedt aan de achterkant van de lens. Mensen met diabetes of mensen die hoge doses steroïde medicijnen gebruiken, hebben een groter risico op het ontwikkelen van een sub-capsulair staar. Nucleaire staar die zich diep in de centrale zone (kern) van de lens vormt. Nucleaire staar wordt meestal geassocieerd met veroudering.

Lenscortex

Een corticale staar wordt gekenmerkt door witte, wigachtige opaciteiten die beginnen in de periferie van de lens en zich op een spaakachtige manier naar het centrum banen. Dit type staar vindt plaats in de lenscortex, het deel van de lens dat de centrale kern omgeeft.

Diabetes

Staar bij mensen met diabetes is een belangrijke oorzaak van blindheid in ontwikkelde en ontwikkelingslanden. De pathogenese van de ontwikkeling van diabetische staar is nog steeds niet volledig begrepen. Recente basisonderzoeken hebben de rol van de polyolroute in de initiatie van het ziekteproces benadrukt. 

Studies

Studies op basis van populatie hebben de kennis over het verband tussen diabetes en de vorming van staar enorm vergroot en risicofactoren voor de ontwikkeling van staar vastgesteld. Mensen met diabetes hebben ook een hoger risico op complicaties na phacoemulsificatie staar chirurgie in vergelijking met mensen zonder diabetes. Aldose-reductaseremmers en antioxidanten zijn bewezen gunstig bij de preventie of behandeling van deze gezichtsbedreigende aandoening in in vitro en in vivo experimentele studies.

Stress

De rol van osmotische stress is vooral belangrijk voor de snelle staarvorming bij jongere mensen met diabetes mellitus type 1. De polyolroute is beschreven als de primaire mediator van diabetes-geïnduceerde oxidatieve stress in de lens. Osmotische stress veroorzaakt door de ophoping van sorbitol induceert stress in het endoplasmatisch reticulum, de belangrijkste plaats van eiwitsynthese, die uiteindelijk leidt tot het genereren van vrije radicalen. Endoplasmatische reticulumstress kan ook het gevolg zijn van schommelingen van glucosespiegels die een ongevouwen eiwitreactie initiëren die reactieve zuurstofspecies genereert en oxidatieve stressschade aan lensvezels veroorzaakt.

Glucosespiegel

Verhoogde glucosespiegels in de waterige vocht kunnen glycatie van lenseiwitten veroorzaken, een proces dat leidt tot de vorming van superoxide-radicalen en de vorming van geavanceerde glycatie-eindproducten. Door interactie van geavanceerde glycatie-eindproducten met celoppervlakreceptoren zoals receptor voor geavanceerde glycatie-eindproducten in het epitheel van de lens worden verder en H2O2 gegenereerd.

Operatietechniek

Phacoemulsificatie is tegenwoordig de voorkeurstechniek bij de meeste soorten staar. Deze techniek werd ontwikkeld door Kelman in 1967 en werd pas in 1996 algemeen aanvaard. Het resulteert in minder postoperatieve ontsteking en astigmatisme, snellere visuele revalidatie en, met moderne opvouwbare lenzen, een lagere incidentie van capsulotomie dan bij de verouderde extra capsulaire chirurgie. Er is een recente accentverschuiving geweest naar eerdere staarextractie bij mensen met diabetes. Staar chirurgie is raadzaam voordat lensopaciteit gedetailleerd fundusonderzoek uitsluit.